top of page

5 cytatów, które zapadają w pamięć ze "Zdążyć przed Panem Bogiem" Hanna Krall

"Zdążyć przed Panem Bogiem" to powieść autorstwa Hanny Krall, opublikowana po raz pierwszy w 1995 roku. "Zdążyć przed Panem Bogiem" to również pierwsza powieść, którą przeczytałam, odłożyłam i po którą kolejnego dnia sięgnęłam ponownie.


Gdy skończyłam ją czytać po raz pierwszy uznałam, że niewiele z niej zapamiętałam. Może byłam nieskupiona, rozproszona, a może nieodpowiednio nastawiona. Z jednej strony wiedziałam, że to ważna powieść polskiej literatury, z drugiej liczyłam na trochę "powstańczego Małego Księcia" pełnego metafor i poruszających historii. Poruszająco było, ale nie tak wprost jak we wspomnianym utworze francuskiego artysty. Sięgnięcie po "Zdążyć przed Panem Bogiem" po raz drugi było bardzo dobrą decyzją i dało mi zupełnie inne postrzeganie utworu, który napisała Hanna Krall.


cmentarz

O czym opowiada "Zdążyć przed Panem Bogiem"?


Książka opowiada historię pewnego mężczyzny, który przeżywa wojnę i Holokaust w Polsce podczas II wojny światowej. Główny bohater, Marek Edelman, jest lekarzem i działaczem komunistycznym, który walczy w powstaniu warszawskim i przeżywa obóz koncentracyjny. Mimo że od traumatycznych wydarzeń minęło kilkadziesiąt lat, to odczucia z nim związane są wciąż bardzo silne. Równie silne są wspomnienia, historie, wspólne losy poznanych ludzi, których w wielu przypadkach nie ma już w życiu doktora Edelmana, lecz wciąż są w jego pamięci.


Po wojnie Edelman staje się jednym z czołowych działaczy opozycji wobec komunistycznego reżimu w Polsce. Książka opowiada o jego życiu i doświadczeniach w czasie wojny i po jej zakończeniu. Nie brakuje w niej emocji i wrażliwości. To historia o ludziach, których życie kręciło się wokół śmierci. Opowieść jest oparta na wywiadach, jakie Hanna Krall przeprowadziła z Edelmanem i innymi osobami z jego otoczenia.



Kim był Marek Edelman?


Marek Edelman był polskim lekarzem kardiologiem, działaczem politycznym i bojownikiem o prawa człowieka. Urodził się w 1919 roku w Łodzi, a jego rodzina pochodziła z rodziny żydowskich emigrantów z Rosji. W czasie II wojny światowej Edelman walczył w powstaniu warszawskim jako dowódca oddziału partyzanckiego i został ciężko ranny. Po upadku powstania został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Auschwitz, gdzie pracował jako lekarz.


Po wojnie Edelman wrócił do Polski i został lekarzem w szpitalu w Łodzi. W latach 50. i 60. był aktywnym działaczem opozycji wobec komunistycznego reżimu w Polsce i brał udział w licznych manifestacjach i protestach. W latach 70. i 80. Edelman był jednym z czołowych działaczy "Solidarności" i brał udział w rozmowach z władzami komunistycznymi, które doprowadziły do przemian demokratycznych w Polsce. Edelman był też autorem kilku książek i artykułów, w których pisał o swoich doświadczeniach związanych z wojną i okresem komunistycznym. Zmarł w 2009 roku w wieku 89 lat.


 

Cytaty ze "Zdążyć przed Panem Bogiem" Hanna Krall


W "Zdążyć przed Panem Bogiem" pada wiele wypowiedzi, które wpadają do głowy i nie chcą z niej wyjść. I bardzo dobrze! Dla tych, którzy nie mieli jeszcze okazji sięgnąć po to dzieło, poniżej przedstawiam 5 fragmentów, przy których na moment się zatrzymałam i chwilę pogrążyłam się w zadumie.



1.

"DOKTOR M.E.: Ważne było, że się strzela, to należało pokazać. Nie Niemcom, oni to potrafili lepiej. Ludzkości... Przecież ludzkość zawsze uważała, że największym bohaterstwem jest strzelanie. No to strzelaliśmy."



2.

"DOKTOR M.E.: Zgodziłem się: wojna daje medycynie doświadczenia bezcenne."



3.

"STASIEK: I tak ścigasz się z chorobami?

DOKTOR M.E.: Z chorobami? Nie. Z Nim. On chce zgasić świeczkę, a ja muszę przed Nim zdążyć i osłonić płomień. Niech się pali choć chwilę dłużej, niż On sobie życzy..."



4.

"CELINA: Czy wolno zapewnić dobrą śmierć - o to pytasz? Bez strachu.. Bez poniżenia... Co więcej człowiek może uczynić dla człowieka, niż pomóc mu umrzeć."



5.

"DOKTOR M.E.: [...] Wy nie rozumiecie, że strzelanie jest tysiąc razy łatwiejsze? Że łatwiej jest strzelać, niż iść spokojnie i kopać sobie dół, i rozbierać się nad tym dołem do naga... Niegodnie umiera się, kiedy się chce przeżyć cudzym kosztem. Kiedy komuś zabiera się chleb, żeby przeżyć samemu."



KulturoNIEznawczyni

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comments


bottom of page